Bakterie paciorkowca to chorobotwórcze drobnoustroje przyczyniające się do rozwoju wielu chorób, w tym przede wszystkim anginy paciorkowcowej. Na wystąpienie bakteryjnego zapalenia gardła najbardziej narażone są dzieci. Choroba ta dużo rzadziej dotyka dorosłych. Skąd się biorą bakterie paciorkowca? Jak rozpoznać i leczyć anginę wywołaną paciorkowcami? Odpowiadamy!

Bakterie paciorkowca – co warto o nich wiedzieć?

Bakterie paciorkowca tworzą grupę bakterii Gram-dodatnich, które przyczyniają się do rozwoju różnych schorzeń. Ponadto w obrębie grupy przynależą do grup A, B i G. W zależności od tego, w której grupie się znajdują, odpowiedzialne są za rozwój poszczególnych chorób (1):

  • paciorkowce z grupy A – najważniejsze z medycznego punktu widzenia. Wywołują anginę paciorkowcową, płonicę, zakażenia skóry (np. liszajec, różę) oraz martwicze zapalenie powięzi;
  • paciorkowce z grupy B – wywołują zakażenia u noworodków i osób starszych. Są najczęstszą przyczyną sepsy noworodkowej, rzadziej zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
  • paciorkowce z grupy G – patogeny zwierząt, rzadko wywołują zakażenia u ludzi, choć zdarzają się przypadki sepsy.

Czy bakterie paciorkowca są zaraźliwe?

Bakterie paciorkowca występują u ludzi, którzy są ich nosicielami. Warto w tym miejscu wspomnieć, że niektóre bakterie paciorkowca naturalnie występują w gardle. Źródłem zakażenia jest chory człowiek lub zdrowy nosiciel. Paciorkowce przenoszą się drogą kropelkową (2), a więc ryzyko zakażenia występuje przede wszystkim przy bliskim kontakcie z nosicielem. Pamiętajmy jednak, że zarazić się możemy także poprzez kontakt z powierzchnią, na której osadziły się bakterie i przeniesienie ich do błon śluzowych. Aby ograniczyć ryzyko zakażenia paciorkowcami, trzeba pamiętać o częstym myciu rąk.

Infekcja bakteryjna – objawy

U chorego pojawia się silny ból gardła uniemożliwiający wręcz połykanie. Widoczne jest zapalenie gardła i migdałków podniebiennych – błona śluzowa jest żywoczerwona lub krwistoczerwona, dodatkowo występuje obrzęk. Na migdałach pojawiają się wyraźnie odgraniczone skupiska wysięku. Na początku jest też obłożony język, a języczek podniebienny jest krwistoczerwony i obrzęknięty (3).

Ponadto infekcja bakteryjna gardła może dawać taki objawy jak:

  • ból głowy,
  • ból brzucha,
  • gorączka (>38°C),
  • nudności,
  • wymioty.

Infekcja bakteryjna u dziecka wywołana paciorkowcami ma nagły przebieg (3).

Bakterie paciorkowce – diagnostyka

W przypadku podejrzenia zakażenia bakteriami paciorkowca lekarz może zlecić wymaz z gardła. Badanie to pozwala określić szczep bakterii i dobrać odpowiednie leczenie.

Dostępne jest także badanie na obecność antygenu Streptococcus pyogenes, odpowiedzialnego za rozwój ropnego zapalenia gardła. Daje ono szybszy wynik, dlatego często znajduje zastosowanie w codziennej praktyce lekarskiej (4).

Jak leczyć anginę paciorkowcową?

Leczenie paciorkowcowego zapalenia gardła obejmuje zastosowanie antybiotyku. W pierwszej kolejności podaje się leki z fenoksymetylopenicyliną, ponieważ bakterie paciorkowca są bardzo wrażliwe na działanie tej substancji. Leczenie powinno trwać 10 dni. Jeśli po tym czasie nie nastąpi poprawa, a objawy anginy nie ustąpią, może to świadczyć o braku skuteczności dobranego leczenia. Wtedy lekarz może zalecić inny antybiotyk (4).

Wsparciem dla antybiotykoterapii jest stosowanie leków o przeciwbólowym i przeciwzapalnym działaniu, jak np. płyny do płukania gardła, aerozole do nosa czy tabletki do ssania. W trakcie leczenia można stosować także domowe sposoby na zapalenie gardła. Wskazany jest przede wszystkim odpoczynek, robienie inhalacji z solą fizjologiczną lub dodatkiem olejków eterycznych i picie dużych ilości wody. Oprócz tego można stosować naturalne preparaty o przeciwbakteryjnych właściwościach, np. miód jako dodatek do herbaty.

Bibliografia:

Kuchar E., Jaką rolę w wywoływaniu chorób u człowieka odgrywają paciorkowce grupy B i G? Czy można je wykryć w szybkich testach paciorkowcowych i rutynowych posiewach? Czy wywołane nimi zakażenie zagraża wystąpieniem ropnych i późnych powikłań (takich jak w zakażeniu paciorkowcem grupy A) i wymaga leczenia? Jakie leczenie stosować w takich przypadkach?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2015.

Gowin E., Horst–Sikorska, W., Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe?, Farmacja Współczesna, 2012, 5.

Sawiec P., Mrukowicz J., Szenborn L., Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), Medycyna Praktyczna, Kraków, 2021.

Dziekiewicz M., Radzikowski A., Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2016, 12.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj